ÇEK KONTROL VANALARI
Çek vanalar ters yöndeki akışın
önlenmesi amacıyla kullanılır. Çek vana hatlarda tek yönlü akışı sağlamak ve
kendinden önceki ekipmanı ve prosesi korumak amacıyla yerleştirilirler. Vana
hareketini direk akışkandan aldığı hareketle yapar. Dışarıdan bir kuvvet
uygulanmaz. İki prosesi ayırmak amacıyla kullanılmamalıdır (Gate vana gibi
değildirler.). Bazen tek yönlü vanalar olarak da isimlendirilirler. Çek vana
hattaki ters akışı durdurur.
·
Piston tipi çek vanalar
·
Bilyeli çek vanalar
·
Kapaklı çek vanalar
·
Kaldıraçlı çek vanalar
·
Stop çek veya geri dönüşsüz vanalar
Piston Tipi Çek Vana
Piston tipi çek vanalar operasyon gravitesi
API (özgül ağırlık) ile çalışırlar. Sıvı akışıyla beraber piston yukarıya doğru
hareketlenir ve akış yolu açılır. Ters akışta sıvı vanayı kapatma yönünde
zorlar ve akış durur. Piston tipi çek vanalar kapaklı çek vanalara göre daha
fazla basınç düşümü oluştururlar.
Bilyeli Çek Vanalar
Küresel çek vanalar ve piston çek
vanalar aynı prensipte çalışırlar. Yalnızca piston yerine bilye mevcuttur.
Kapaklı Çek Vanalar
Vana gövdesinden geçen akış
yaklaşık olarak düzgün bir hat üstünde olduğundan, kapaklı çek vanalarda oluşan
basınç düşümü piston ya da küresel çek vanalara göre daha azdır. Kapaklı çek
vanalar, özellikle sıvı hatlarındaki basınç servislerinde kullanılırlar. Sıvı
akışıyla beraber kapak açılmaya başlar ve akış artıkça tam açıklığa ulaşır.
Ters akış anında ise kapak akış baskısıyla tam olarak kapanır. Geyt
vanalardakine benzer olarak kapaklı çek vanalarda akış zıt tarafından
engellenmeden düzgün bir hat üzerinde oluşur. Bu benzerlik sayesinde genelde
geyt vanaların yanında çek vana kullanımı gerektiğinde bu kapaklı çek vana
olur.
Kaldıraçlı Çek Vana
Bu çek vana grubunda pistonlu ve
küresel çek vanalar vardır. Bu tip çek vanalarda akış sit içindeki diski
yukarıya doğru hareket ettirir. Disk metal bir eksen üstünde aşağı – yukarı
hareket edebilecek durumdadır. Diskin sit üzerindeki pozisyonu yalnızca yukarı
doğru harekete müsaade edecek şekildedir. Akış kesildiği anda disk kendi
ağırlığıyla sit yuvasına oturur ve ters akışı önler. Kaldıraçlı çek vanalar
sitim, hava, gaz, su ve genel buhar servislerinde kullanılır. Dikey borulamada
normal kaldıraçlı çek vanalar çalışmaz.
Stop Çek veya Geri
Dönüşsüz Vana
Stop-çek ya da geri dönüşsüz
vanalar iki ya da daha fazla ünitenin aynı hedere bağlandığı kazan
servislerinde kullanılır. Bunlar hederde kazanlara doğru olacak ters akışı
otomatik olarak engellerler. Stop-çek vanalar kazan devreye alışlarda ve
devreden çıkarma işlemlerinde büyük kolaylık sağlar. Hederde ters akış
önlendiğinden kazan içinde meydana gelebilecek olumsuzluklar önlenmiş olur.
Birden fazla kazanın bulunduğu sistemlerde mutlaka bu tip vanalar kullanılır.
+90 212 343 50 40
+90 553 343 50 40
Yorumlar
Yorum Gönder