Kondansatör Sanayisi
İnsanlığın iki metal tabaka arasına bir
yalıtkan malzeme yerleştirmek suretiyle icat ettiği kondansatörler, büyük bir
sanayi alanı oluşturmuş ve günümüzde milyonlarca doların döndüğü bir pazar
haline gelmiştir. Öyle ki farklı uygulamalar için farklı büyük alt kollara
ayrılmış, pazar içinde birçok pazar oluşturmuştur. Kondansatör sanayisi, diğer
teknolojik gelişmelerden fazla etkilenmemiş, yapımında kullanılan malzemelerin
çeşitliliğinden ziyade yapı ve fiziksel boyutunda gelişmeler görülmüştür.
Alüminyum hâlâ elektrotlarda
kullanılan yegâne malzemedir. Yağ emdirilmiş kâğıtların yalıtkan malzeme
olmaktan çıkması ise 1960'lı yıllara rastlar. Plastik filmlerin yalıtkan olarak
kullanılmasıyla beraber kondansatör teknolojisinde en büyük ilerleme
kaydedilmiş, kâğıtlı kondansatörler tedavülden kalkmaya başlamış ve kuru
yalıtkanlı kondansatörler ortaya çıkmıştır. Yine bu ilerlemeyle birlikte
kondansatör imalatında devrim niteliğinde gelişmeler olmuş, çok küçük boyutlu
ve ucuz kondansatörlerin üretimi mümkün olmuştur.
Modern kondansatör sanayisindeki
büyüme, II. Dünya Savaşı'nda
elektronik bilimindeki gelişmelerle tetiklenmiştir. Barışın sağlanmasının ve
elektronik bilimine yeni alt dalların eklenmesinin ardından dünya genelinde
kondansatör ihtiyacı inanılmaz bir şekilde artış göstermiştir. Ancak yandaki
grafikte de görüldüğü gibi, üreticiler açısından şanssız bir durum olarak,
kondansatör sanayisi dünya ticaretindeki ihtiyaç artış ve azalmalarından
oldukça fazla etkilenmiştir, bu da tüketicilerin kondansatör ihtiyacında büyük
değişikliklere yol açmıştır. Bu sebeple de kondansatör üreticileri öngörü
yapmakta zorlanmış ve ağzı sıkılığı tercih etmiştir.
Farklı kollardaki gelişmeler
·
Plastik film kondansatörler: Yalıtkan malzeme olarak kâğıdın yerini plastik
türevlerinin almasıyla birlikte kondansatör sanayisinde büyük bir gelişme
gözlenmiştir. Öncülüğü polyesterin yapmasıyla birlikte polikarbonat,
polistren ve poliprolen gibi malzemeler, farklı yalıtkanlık özelliklerinden
faydalanılarak kullanılmışlardır. Özellikle geçmişte AC akımda kullanılan ve yalıtkan olarak
P.C.B (poliklorlu bileşikler) taşıyan kondansatörlerin çevre kirliliğine neden
olduğunun belirlenmesinin ardından, poliprolen yalıtkanlı kondansatörler AC
devrelerde yaygınlaşmaya başlamıştır. Yağ emdirilmemiş kuru yalıtkanlı
kondansatörlerin AC motorlarında ve floresan lambalarda kullanımının
yaygınlaşmasının ardından kısa süre içerisinde hem çevreye zararsız hem de
devreler için uygun büyüklüklerde kondansatörler imal edilmesi olanaklı hale
gelmişti. DC akım için kullanılan kondansatörlerdede durum hemen hemen aynıydı ancak kâğıtlı kondansatörler bir süre daha
yaşamaya devam ettiler. Sadece modası geçmiş
devrelerde kullanım alanı bulabiliyorlardı ancak bu alan da zamanla plastik
film kondansatörleri tarafından ele geçirildi. Bu gelişmelerin ardından kâğıtlı
kondansatörler piyasadan silindi, yerlerini plastik filmli kondansatörler aldı
ve 1980 yılında plastik film yalıtkanlı kondansatörler piyasanın % 20'lik
bir kısmını kapsamaktaydılar.
·
Seramik kondansatörler: Kondansatör sanayisinin gelişiminde plastik film
gibi seramik yalıtkanlı kondansatörlerin de büyük etkisi vardır. Transistor gibi
elektronik elemanların yaygınlaşmasıyla birlikte düşük gerilim değerlerinde
çalışabilen kondansatörlere ihtiyaç duyuldu. Toleranlarının kararlı olmaması ve
sınırlı yüksek gerilimde çalışabilmeleri dezavantajlarına rağmen düşük
gerilimde çalışan devreler için disk seramik kondansatörler oldukça makuldü.
Baskı devre üretiminin artmasıyla birlikte Amerika,
Japonya ve Avrupa'da üreticiler haftada ortalama 1 milyon disk seramik
kondansatör imal etmeye başladılar.
·
Elektrolitik kondansatörler: Vakum tüplerinin
tedavülden kalkıp yerine daha kararlı elektronik elemanlarının gelmesiyle
birlikte elektrolitik kondansatör ihtiyacında büyük bir artış görüldü. Tüketici
taleplerinde meydana gelen değişimler, üreticilerin kondansatörler için
kapasite ve gerilim taleplerinde değişmeye yol açmıştır. Çünkü artık küçük
devreler için yüksek kalitede ve uzun ömürlü kondansatörler gerekiyordu, bu
gelişmeler sonucunda elektrolitik kondansatör piyasası gelişti. 1980'li
yıllarda bu tip kondansatörler piyasanın %37'sini elinde tutmaktaydı.
Günümüzde kondansatör sanayisi
Kondansatör pazarında 2000 yılında rekor
kırılmasının ardından 2001- 2002 yıllarında piyasa düşüşe geçmişti ve piyasanın
yeniden hayat belirtisi göstermesi için 2003 yılının ikinci yarısına kadar
beklenmesi gerekiyordu. Bu canlanış 2004'ün ilk yarısında gelen yüksek talep ve
sabit fiyat sayesinde ivme kazandı. Ancak bazı ekonomik sebepler yüzünden 2005
yılında başlayan düşüş 2006 yılına kadar devam etti. Günümüzdeki ekonomi
çevrelerindeki beklentiler kondansatör piyasasının 2009 yılına kadar büyük bir
büyüme içerisine gireceği yönündedir.
2000 yılının sonunda haberleşme ve
telekom teknolojileri piyasasında meydana gelen çöküşün ardından kondansatör
sanayisi yeni bir yapılanmanın içine girdi ve farklı alanlarda mücadele etmek
zorunda kaldı. Günümüzde kondansatör piyasası fiyatlandırma, malzemefiyatlandırması ve ulaşılabilirlik, kondansatör teknolojileri arasındaki yarış,
kapasite değerleri, Çin ve Tayvan gibi ucuz üretim yapan ülkeler hakkında acil
önlemler, üretimin yıllar geçtikçe bu ülkelere kayması, kondansatörlerden
kurşun gibi zararlı malzemelerin temizlenmesi ve daha zararsız malzemelerin
kullanılması gibi alanlarda mücadele vermektedir.
+90 212 343 50 40
+90 553 343 50 40
Yorumlar
Yorum Gönder