Soğutma Sistemlerinde Kullanılan
Kapasitörler
Kondansatör,
araları yalıtılmış iki metal levhadan yapılmış elektrikî bir aygıttır. Bu iki
metal levha arasında hava olabileceği gibi kâğıt, parafin vb. yalıtkan maddeler
de olabilir. İki levha arasındaki yalıtkana dielektrik adı verilir.
Dielektriğin cinsine göre de kondansatörler ayrı adlar alırlar; kâğıtlı
kondansatörler, havalı kondansatörler, elektrolitik kondansatörler gibi.
Soğutma sistemlerinde
kondansatör, başlıca iki amaca yönelik kullanılır :
1.İlk
hareket kondansatörü:
İlk hareket
kondansatörünün soğutma sistemindeki fonksiyonu çok önemlidir. Kompresör
elektrik motoru, ilk harekete bu kondansatörle geçecektir. Bilindiği üzere
soğutma sistemlerinde (kompresör tahrikinde) kullanılan elektrik motorları ana
sargı ve yardımcı sargı olmak üzere iki ayrı bobin devresi taşırlar. Bunlardan
yardımcı sargı elektrik motorunun yük altında kalkışını (ilk hareketini)
kolaylaştırmak üzere tasarlanmış ve ana sargı ile 90º lik faz farkı oluşturacak
şekilde konumlandırılmıştır. Sargılar arasındaki faz farkı, ilk hareket için
gerekli olan kalkış momentini (torku) sağlar.
Bu şekilde, yani faz farkı yaratacak şekilde tasarlanmış bobin devresinde alternatif akımda kullanılan kondansatör (kapasitör) tek fazlı olan devre akımını iki fazlı duruma çevirir. Kondansatör her iki sargıda birden kullanılabilir. Eğer yalnız yardımcı sargı, yani ilk hareket sargısında kullanılıyorsa ilk hareket kondansatörü adını alır. İlk hareket kondansatörü motor devre kalkışında birkaç saniye devrede kalır ve kalkışı takiben röle veya merkezkaç anahtarla devreden çıkarılır. Soğutmadan kaynaklanan bir problem de motor yük altında sık sık devre kalkıyorsa veya ilk hareket sargısı uzun zaman devrede kalıyorsa kondansatör izolasyonu aşırı ısınarak patlar.
Bu şekilde, yani faz farkı yaratacak şekilde tasarlanmış bobin devresinde alternatif akımda kullanılan kondansatör (kapasitör) tek fazlı olan devre akımını iki fazlı duruma çevirir. Kondansatör her iki sargıda birden kullanılabilir. Eğer yalnız yardımcı sargı, yani ilk hareket sargısında kullanılıyorsa ilk hareket kondansatörü adını alır. İlk hareket kondansatörü motor devre kalkışında birkaç saniye devrede kalır ve kalkışı takiben röle veya merkezkaç anahtarla devreden çıkarılır. Soğutmadan kaynaklanan bir problem de motor yük altında sık sık devre kalkıyorsa veya ilk hareket sargısı uzun zaman devrede kalıyorsa kondansatör izolasyonu aşırı ısınarak patlar.
2.Daimî
devre kondansatörü:
Eğer
kondansatör sadece ana sargıda, yani daimî devrede görev yapan sargı üzerinde
görev yapıyorsa, daimî devre kondansatörü adını alır. Soğutma sistemindeki
fonksiyonu, ilk hareket kondansatörü ile ilk anda motorun kalkışına yardım
etmesidir. Motor normal dönme momentine ulaşınca motorun güç faktörünü en iyi
şekilde ayarlayarak aşırı akım geçmesine mâni olur. Daimî devre kondansatörü
olmadan da motor çalışabilir, ancak motor çok fazla akım çeker.
Devre üzerinde kullanılan kondansatörler, devre gerilimine uygun gerilimde ve doğru kapasitede (sığada) kullanılmalıdır. Hiçbir zaman ilk hareket kapasitörü, daimî devre kapasitörü yerine kullanılamaz.
Devre üzerinde kullanılan kondansatörler, devre gerilimine uygun gerilimde ve doğru kapasitede (sığada) kullanılmalıdır. Hiçbir zaman ilk hareket kapasitörü, daimî devre kapasitörü yerine kullanılamaz.
+90 212 343 50 40
+90 553 343 50 40
Yorumlar
Yorum Gönder