Eşanjör
Eşanjörler bir başka ismi ile ısı değiştiriciler, akışkanlar arasında ısı transferini sağlayan
tesisat ekipmanlarıdır. Akışkanlar arası ısı transferi olacağı için
akışkanların birbirlerine karışmaması oldukça önemlidir ancak çeşitlerine göre akışkanların
birbirlerine direk temas ettikleri tiplerde mevcuttur.
Eşanjörler enerji
tasarrufu ve tesisat ekipmanlarını korumak için oldukça önemlidir. Tesisattaki
kir ve tortuları engelleyebileceği gibi enerjinin ısı dönüşümü yapmasını
sağlayarak ısıtma veya soğutma maliyetlerini oldukça düşürür. Tesisatların
içerisinde ısıtma, soğutma, basınç kırıcı, devre ayırıcı olarak kullanılır.
Bunun dışında ısıtma soğutma alanında birçok proseste kullanılmaktadır.
Akışkanların karışıp karışmamasıyla ilgili olarak farklı çeşit ve
tiplerde eşanjörler karşımıza çıkmaktadır.
Eşanjör tipleri şu şekildedir;
Reküperatör eşanjörler: Genellikle ısı transferi metal
plakalar sayesinde yapılmaktadır. Akışkanlar paslanmaz veya metallerin üzerinde
karışmadan hareket eder ve ısı transferi gerçekleşir.
Rejeneratör eşanjörler: Isı geçişi doğrudan
gerçekleşmez. Isı öncesinde özel yapım dönel dolgulu bir malzeme tarafından
depolanır ve depolanan ısı daha sonrasında akışkana aktarılır. Genellikle
termik santrallerde kullanılan rejeneratör tipi eşanjörlerde akışkanlar
kesinlikle birbirlerine temas etmezler.
Reboiler eşanjörler: Genelde hava
ayrıştırma sistemlerinde kullanılan bu eşanjör çeşitleri sıvı oksijen
oluşumunda kullanılıp özel olarak tasarlanırlar.
Kondenser: Soğutma sistemlerinde kullanılırlar ve
içerisinde hareket eden akışkanları yoğuşturma amaçlı
kullanılan eşanjör çeşitidir.
Evaparatör: Soğutma sisteminde kullanırlar ve
içerisinde haraket eden akışkanları buharlaştırma amaçlı
kullanılır.
Çeşitlerine Göre Eşanjörler Nelerdir?
Plakalı
Eşanjörler: Sıcaklıkları farklı iki
akışkanın plakaların üzerinde birbirlerine temas etmeden ısı transferi yapan
makinelerdir. Sızdırmazlık ve akışkanların karışmaması plaka contaları
sayesinde gerçekleşir.
Lehimli
Eşanjörler: Lehimli eşanjörler plakalı eşanjör çeşidi olup bakır
lehimle birbirlerine kaynatılırlar. Sızdırmazlık plakaların lehimlenmesi ile
sağlanır.
Borulu
Eşanjörler: Borulu eşanjörler genellikle
plakalı eşanjörlerin kullanılamayacağı yüksek basınçlı alanlarda kullanılan
eşanjör çeşididir. Gövde ve iç borulardan oluşan borulu eşanjörlerde ısı
transferi iç boruların yüzeyinde gerçekleştirilmektedir. Borulular kapalı
olduğu için sızdırmazlık sağlanmış olur.
Fanlı
Yağ Soğutucu Eşanjörler: Fan ile
soğuk hava üfleyerek akışkanları soğutan eşanjör tipleridir. En çok yağ soğutma
uygulamalarında kullanılmaktadır.
En Çok Tercih Edilen
Eşanjör Çeşidi Hangisidir?
Günümüzde en yaygın
kullanılan eşanjör
çeşidi plakalı
eşanjördür. Plakalı eşanjörler çok rahat sökülebilir ve takılabilirler bu
yüzden plakalarda oluşacak kir ve tortu birikiminde rahatça temizlenme şansları
vardır. Bunun dışında yedek parça temini kolay olduğundan zarar gören plakalar
uygun plaka demetleriyle değiştirilebilir. Isı transfer verimliliği diğer eşanjör çeşitlerine göre oldukça yüksektir. Kapasiteleri daima artırılabileceği
gibi ısı kaybı asla yaşanmaz. Plakaların arasına contalar yerleştirilir ve
sızdırmazlık sağlanır conta problemi yaşanmaması durumunda sızdırma durumu
imkansızdır. Onarım ve bakım maliyeti düşüktür ve izolasyon gerektirmezler.
Etkin Plakalı Eşanjör Seçimi Nasıl
Yapılır?
Isının her akışkanda
iletkenliği aynı değildir bu yüzden akışkanın cinsi muhakkak bilinmelidir.
Akışkanın debisi ve giriş çıkış sıcaklıkları kontrol edilmelidir. İzin verilen
azami basınç kaybı, azami işletme basıncı ve azami işletme sıcaklığı
incelendikten sonra tesisat ekipmanlarına uyumluluğu kontrol edilmeli ve seçimi
bunun doğrultusunda yapılmalıdır.
www.bilkargroup.com
www.bilkarsogutma.com.tr
info@bilkargroup.com
+90 212 343 50 40
+90 553 343 50 40
Yorumlar
Yorum Gönder