Kompresör Kapasite Kontrol
Mekanizması
Soğutma yüklerinin daha düşük
seviyelerde olduğu çalışma şartlarında sistemin tam yükteki gibi dengeli ve
yüksek bir verimle çalışmasını sağlamak ve daha az enerji sarf etmek maksadıyla
değişik türden kapasite kontrol mekanizmaları geliştirilmiştir. Bunlardan
uygulamada rastlananlar; (1) Kompresör emiş tarafını kısarak emiş basıncını
kontrol altında tutmak, (2) Basma basıncını kontrol altında tutmak, (3) Basılan
refrijanı kısmen veya tamamen emiş tarafına yönelmek, (4) Refrijeran devresine
genişleme hacmi ilave etmek, (5) Piston kursunu azaltıp çoğaltmak, (6)
Kompresör basma manifoldu çıkışını kapatıp emişe kısa devre etmek, (7)
Kompresörün devrini azaltı çoğaltmak, (8) Silindire girişi tamamen kapatmak,
diye sayılabilir.
a ) Dış gövde/Silindir
Hareket eden parçaları, yatakları
refrijeran giriş ve çıkış yollarını, basma tarafı klapesini, hermetik tiplerde
elektrik motorunu, tahrik şaftını ve diğer aksamı içinde toplayan dış gövde
çoğunlukla iyi vasıflı, sızdırmaz pik dökümden yapılır. Hareket eden eksantrik
rotorun temas ettiği iç yüzey ve karşılıklı iki yan yüzeyler çok dar
toleranslarla işlenir, taşlanır ve honlanır. Hermetik tiplerde genellikle
uygulanan dizayn şekli düşey motor/kompresör ekseni tertibi şeklidir.
b) Hareketli Rotor
Tahrik miline eksantrik şekilde
tespit eden rotor dönme hareketi yaparken dış gövdenin iç yüzeylerini sıyırarak
hareket eder. Rotor, vasıflı çelikten yapılarak dar toleranslarda taşlanır ve
parlatılır.
c) Palet
Kompresör verimi büyük ölçüde
paletin sızdırmazlık seviyesine bağlı olduğundan bunların çok ince (0.08m )
toleranslarla işlenmesi ve şekillendirilmesi gereklidir. İmal edildikleri
malzeme cinsleri, vasıflı gri pik döküm, çelik, alüminyum ve karbon (ASTM Type
“A” Graphite) şeklinde sayılabilir. Palet kalınlığı, yük altında fazla
eğilmeyecek tarzda seçilir (kanat boyunun maksimum %0.005'i). paleti rotora
karşı bastıran yayın basma kuvveti, refrijeranın kondenser yoğuşma basıncına
göre ve %25 arttırılarak tayin edilir.
d) Tahrik Mili
Bu tip kompresörlerin tahrik milinde
aranan en önemli unsur rijitliği yani fazla esnememesi, çalışma aralıklarını ve
yağlama yağı filmini koruyabilmesidir. Bu nedenle, mil malzemesinin sert
çelikten olması ve yeterli boyutlarda yapılması, yüzeyinin
çok iyi işlenmesi gerekmektedir (0.125 mikrona taşlanıp honlanarak
parlatılacak).
e) Yataklar
Yatakların, dönel elemanları çak iyi
ve hassas şekilde taşıması gereklidir, aksi halde yağ filmi çok öncelir
(sürtünme ve aşınma artar, ısınma olur ve daha fazla enerji sarfolur) veya
tersine çok artarak sızmaların da artmasına sebep olabilir. Yatakların ayrıca;
güvenilir, dış etkilerden fazla etkilenmeyen, uzun ömürlü ve bakıma gerek
göstermeyen tip olması gerekir. Dökme demir üzerine geçirilmiş çelik zarf
yataklar çok iyi sonuç vermiştir. Keza, sertliği 180-220 Brine arasında olan
ferritsiz-vasıflı gri pik döküm (gözeneksiz-sıkı perlitik döküm) yataklardan da
iyi sonuç alınmaktadır.
f) Valf
Dönel kompresörlerde akış sürekli
olduğundan emiş valfine gerek yoktur. Basma tarafına, yüksek vasıflı çelikten
yapılmış, genellikle yaprak tipi bir valf (klepe) konulur. Valf kalınlığı,
kompresörün büyüklüğüne bağlı olarak 0.1 ile 0.3 mm arasında değişir (5 hp'den
küçük kompresörler). Valf yaprağının düzgün ve kenarlarının pürüzsüz olması
sızdırmazlık yönünden çok önemlidir.
www.bilkargroup.com
www.bilkarsogutma.com.tr
info@bilkargroup.com
+90 212 343 50 40
+90 553 343 50 40
Yorumlar
Yorum Gönder